Theo ông Yossi Fisher, Giám đốc điều hành của Solaris Synergy (Nhật Bản) - người tiên phong trong lĩnh vực điện mặt trời nổi:"Thị trường điện mặt trời nổi là một thị trường mới đang phát triển. Có rất nhiều nơi trên thế giới không có đất cho các công trình điện mặt trời, chủ yếu là các đảo như: Nhật Bản, Singapore, Hàn Quốc, Philippines và nhiều nơi khác. Nói chung chi phí sử dụng mặt nước thấp hơn nhiều so với chi phí sử dụng đất. Ngày nay đã có nhu cầu về điện mặt trời nổi tại Nhật Bản, Mỹ, Hàn Quốc, Úc, Brasil, Ấn Độ và các nước khác. Nhu cầu này dự kiến sẽ tăng và sẽ lan rộng ra khắp thế giới".

Tại Việt Nam, Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho biết, đang xem xét nghiên cứu một loạt các dự án điện mặt trời ở các khu vực hồ thủy điện cho EVN sở hữu. Trong đó, có một số dự án điển hình như: Dự án trên hồ Trị An công suất 126MW (Đồng Nai), dự án trên hồ Sê San 4 công suất 47MW (Gia Lai) và dự án trên hồ Đa Mi công suất 47.5MW (Bình Thuận). Với lợi thế về mặt diện tích bề mặt rộng lớn, hệ thống hạ tầng lưới điện và đội ngũ nhân lực sẵn có, việc đầu tư các dự án điện mặt trời nổi trên mặt hồ thủy điện là giải pháp tối ưu trong bối cảnh diện tích đất khan hiếm như hiện nay.

Dự án Nhà máy điện mặt trời Đa Mi (công suất 47,5 MWp) do Công ty Cổ phần Thủy điện Đa Nhim – Hàm Thuận – Đa Mi làm chủ đầu tư, các hạng mục chính của dự án được xây dựng trên hồ thủy điện Đa Mi tại xã Đa Mi, xã La Dạ, huyện Hàm Thuận Bắc, tỉnh Bình Thuận (ngoài ra còn có một số hạng mục thuộc địa bàn xã La Ngâu, huyện Tánh Linh), với tổng mức đầu tư hơn 1.400 tỷ đồng. Dự án được Công ty Cổ phần Thủy điện Đa Nhim – Hàm Thuận – Đa Mi bắt đầu nghiên cứu và thực hiện các thủ tục đầu tư từ năm 2017, tổ chức khởi công xây dựng từ tháng 3/2019, đến tháng 6/2019 Nhà máy chính thức vận hành phát điện thương mại. Nhà máy được đầu tư xây dựng, vận hành phát điện thương mại với sản lượng điện thiết kế khoảng 70 triệu kWh/năm góp phần cung cấp nguồn năng lượng sạch lên lưới điện quốc gia, đáp ứng nhu cầu sử dụng điện năng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Toàn bộ các hạng mục công trình Nhà máy điện mặt trời Đa Mi được xây dựng trên diện tích 56,65 ha, trong đó 50 ha mặt nước dùng để lắp đặt các tấm quang điện mặt trời (diện tích lắp đặt tấm quang điện chiếm chưa đến 10% tổng diện tích mặt hồ Đa Mi; số lượng tấm quang điện khoảng 143.940 tấm, loại pin Poly, công suất khoảng 330 Wp/tấm được lắp đặt trên hệ thống phao nổi được sản xuất tại khu vực nhà máy) và 6,65 ha trên đất liền để xây dựng hệ thống nghịch lưu (inverter), trạm biến áp nâng áp 22/110 kV, đường dây 110 kV đấu nối vào lưới điện quốc gia,... và các hạng mục phụ trợ khác. Đây là nhà máy điện mặt trời nổi trên mặt nước đầu tiên tại Việt Nam.

Về công nghệ, hệ thống thiết bị nổi của dự án do Viện Nghiên cứu Cơ khí (NARIME) chế tạo tại công trường nhà máy, bao gồm: hệ thống phao nổi, hệ thống neo; vật liệu chế tạo phao nổi, các tiêu chuẩn, phương pháp kiểm tra độ bền cơ lý hoá, độ bền theo thời gian; phương án sản xuất, kết nối, lắp phao tại hiện trường; Máy móc, thiết bị chế tạo, lắp đặt phao; tính toán, thiết kế hệ thống neo, các tiêu chuẩn áp dụng…

Mặt nước hồ thoáng đãng là môi trường làm mát tự nhiên, giữ nhiệt độ các tấm quang điện mặt trời trong giới hạn kỹ thuật, đảm bảo hiệu suất phát điện. Khác với các dự án điện mặt trời lắp mái hoặc trên mặt đất, dự án trên hồ có hiệu suất cao hơn, do chênh lệch giữa bức xạ mặt trời và mặt nước khá lớn. Ngoài ra, môi trường trong lành đã góp phần giảm đáng kể bụi bẩn bám trên mặt các tấm quang điện mặt trời so với lắp đặt trên đất liền, tiết kiệm chi phí vệ sinh tấm pin. Việc tận dụng mặt hồ thuỷ điện để đầu tư dự án hạn chế ảnh hưởng đến đất sản xuất nông nghiệp, giúp giảm thiểu chi phí đền bù giải phóng mặt bằng, tăng hiệu quả đầu tư cho dự án. Ngoài ra, việc lắp đặt các tấm quang điện mặt trời trên mặt hồ giảm sự bốc hơi từ hồ chứa nước, vì các tấm pin mặt trời cung cấp bóng râm và hạn chế sự thoát hơi nước do gió; cải thiện chất lượng nước, thông qua giảm sự phát triển của tảo,….

Nguồn tin: Phòng Quản lý Điện và Năng lượng