Ngày 23/1/2025, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã ký Quyết định số 222/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện kinh tế tuần hoàn đến năm 2035 (Kế hoạch).
Mục tiêu tổng quát của Kế hoạch là xây
dựng hệ thống sản xuất và tiêu dùng bền vững, tối ưu hóa việc sử dụng tài
nguyên thiên nhiên, tái sử dụng nguyên liệu, vật liệu đã qua sử dụng, giảm
thiểu chất thải phát sinh và tác động xấu đến môi trường. Bên cạnh đó, Kế hoạch
hướng tới việc phát triển các mô hình kinh tế tuần hoàn trong sản xuất, kinh
doanh; tạo động lực cho đổi mới sáng tạo và nâng cao năng suất lao động; phát
triển các thực hành tốt, xây dựng văn hóa và lối sống xanh, thúc đẩy việc làm
xanh và phát triển chuỗi giá trị mới trong lĩnh vực kinh tế tuần hoàn.
Thúc đẩy đổi mới sáng tạo và huy động
nguồn lực
Kế hoạch đặt mục tiêu đến năm 2030, giảm
khai thác và sử dụng các nguồn tài nguyên không tái tạo, đặc biệt là tài nguyên
nước; đồng thời tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên, nguyên liệu và vật liệu, tiết
kiệm năng lượng. Các chỉ tiêu về sử dụng tài nguyên (đất, nước, khoáng sản) sẽ
đạt mức tương đương với các quốc gia dẫn đầu ASEAN.
Công suất của các nhà máy điện từ nguồn
sinh khối và chất thải rắn dự kiến đạt 2.270 MW vào năm 2030, tương đương 1,5%
tổng công suất các nhà máy điện. Tỷ trọng năng lượng tái tạo trong tổng năng
lượng sơ cấp đặt mục tiêu đạt từ 47%. Việt Nam cũng phấn đấu tiết kiệm từ 8-10%
tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc.
Kế hoạch cũng chú trọng đến việc kéo dài
thời gian sử dụng vật liệu, thiết bị, sản phẩm, hàng hóa và các linh kiện. Cụ
thể, tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt ở các đô thị cần đạt 95% được thu gom và xử
lý, trong khi tỷ lệ này ở khu vực nông thôn phải đạt 80%. Đồng thời, tỷ lệ chất
thải rắn sinh hoạt được xử lý bằng phương pháp chôn lấp trực tiếp phải giảm
dưới 50% so với lượng chất thải thu gom.
Ngoài ra, Kế hoạch còn nhấn mạnh việc
nâng cao giá trị kinh tế từ việc sử dụng tài nguyên hiệu quả, tái chế chất thải
và phát triển các mô hình kinh doanh tuần hoàn phù hợp với từng ngành, lĩnh
vực, và vùng miền. Đây sẽ là yếu tố quan trọng trong việc tạo ra nhiều việc làm
mới và phát triển chuỗi giá trị bền vững.
Nền kinh tế tuần hoàn bao trùm và sáng
tạo
Kế hoạch hướng tới việc hiện thực hóa
nền kinh tế tuần hoàn bao trùm vào năm 2035, gắn với đổi mới sáng tạo, nâng cao
năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững cả về kinh tế và môi trường. Việt
Nam phấn đấu trở thành một trung tâm đổi mới sáng tạo, cung cấp công nghệ, thiết
bị, sản phẩm và dịch vụ cho kinh tế tuần hoàn trong khu vực ASEAN.
Đây là bước tiến quan trọng nhằm thực
hiện các mục tiêu về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu và phát
triển bền vững trong các giai đoạn tiếp theo của các Văn kiện của Đảng và
chiến lược quốc gia.
Hoàn thiện tiêu chuẩn và khuyến khích áp
dụng kinh tế tuần hoàn
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của
Kế hoạch là nâng cao nhận thức và phát triển các thực hành tốt về kinh tế tuần
hoàn, bao gồm việc truyền thông, bồi dưỡng, và phổ biến kiến thức, pháp luật
liên quan. Kế hoạch cũng sẽ lồng ghép nội dung giáo dục về kinh tế tuần hoàn
vào các chương trình học tại các cấp học.
Bên cạnh đó, Kế hoạch đề xuất việc hoàn
thiện thể chế, chính sách và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước để thúc đẩy
việc áp dụng kinh tế tuần hoàn. Các bộ, cơ quan chức năng sẽ xây dựng và ban
hành các chính sách, kế hoạch hành động cụ thể trong từng ngành, lĩnh vực và
địa phương.
Hỗ trợ phát triển thị trường cho hàng
hóa và dịch vụ liên quan đến kinh tế tuần hoàn
Kế hoạch còn đề xuất các giải pháp thúc
đẩy áp dụng kinh tế tuần hoàn trong sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng, bao gồm
việc hỗ trợ thiết kế sinh thái, phát triển các mô hình kinh tế tuần hoàn và
thúc đẩy ứng dụng công nghệ xanh và công nghệ số.
Cùng với đó, sẽ hỗ trợ hình thành và
phát triển các thị trường cho các sản phẩm, dịch vụ liên quan đến kinh tế tuần
hoàn, đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng và tăng cường quản lý chất thải để thực
hiện mô hình kinh tế tuần hoàn.
Các ngành ưu tiên thực hiện kinh tế tuần
hoàn đến năm 2035
Các ngành, lĩnh vực ưu tiên thực hiện
kinh tế tuần hoàn đến năm 2035 bao gồm nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, năng
lượng, khai thác khoáng sản, chế biến khoáng sản, công nghiệp chế biến chế tạo,
hóa chất, xây dựng, giao thông vận tải, dịch vụ du lịch, quản lý chất thải, và
phát triển khu đô thị, khu công nghiệp.
Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ chủ trì,
phối hợp với các bộ, cơ quan chức năng và các địa phương triển khai Kế hoạch
hành động quốc gia, xây dựng và ban hành các chính sách, khung hướng dẫn thực
hiện kinh tế tuần hoàn cho từng ngành, lĩnh vực và địa phương.